Actief burgerschap
Burgerschapscompetenties maken deel uit van de nieuwe eindtermen voor het leerplichtonderwijs. In september 2019 werden de nieuwe eindtermen ingevoerd in de eerste graad van het secundair onderwijs. Nadien volgen stelselmatig de andere graden en het basisonderwijs. Het actieve engagement van leerlingen neemt er, meer dan bij de huidige eindtermen het geval is, een centrale plaats in.
Rol als burger
Uit internationaal onderzoek naar burgerschapseducatie blijkt dat Vlaamse leerlingen uit het tweede jaar van het secundair onderwijs vandaag beter zijn voorbereid om hun rol als burger in de maatschappij op te nemen dan in 2009, maar dat er toch nog ruimte is voor verbetering. Scholen zetten al op verschillende manieren in op burgerschapscompetenties. Deze acties zorgen echter eerder voor een verhoging van de kennis bij leerlingen en leiden minder tot een echte mentaliteits- en gedragswijziging.
Participatie van leerlingen
In vergelijking met het buitenland zijn Vlaamse scholen minder gericht op participatie en betrokkenheid van leerlingen en leraren. Participatie van leerlingen kan echter een belangrijke hefboom zijn voor het verwerven van verschillende burgerschapscompetenties en dus voor het vormen van kinderen en jongeren die de samenleving van morgen mee kunnen vormgeven.
Inspiratie rond actief burgerschap en leerlingenparticipatie
Hieronder vind je lesmaterialen rond actief burgerschap en leerlingenparticipatie. Ben je op zoek naar een meer actieve manier om bij te leren over dit thema? Check dan Veranderwijs.nu.
Ook Kruit, het Kenniscentrum voor Wereldburgerschapseducatie, werkt rond dit thema. Zij bieden leerkrachten en educatieve aanbieders materiaal rond wereldburgerschap aan via KlasCement voor wereldburgers. Via deze deelsite vind je heel wat relevant materiaal.
-
Klik-en-prints: Leerlingenraad
Kant-en-klare afdrukbare tools om jouw leerlingenraad en vergaderingen actiever, leuker en beter te maken.
De klik-en-prints zijn pdf-bestanden die op A4 (of groter) af te drukken zijn.
Downloadbaar lesmateriaal (23) -
Paraat voor de leerlingenraad
Om onze leerlingenraad op te starten, heb ik een bundel over het fenomeen "leerlingenraad" opgesteld, met als doel: leerlingen warm maken voor deelname.
Downloadbaar lesmateriaal (20)Leerkracht, Ander -
Kinderrechten met Gloob en Teo
Gloob en Teo zijn de bovenste beste vrienden, maar vandaag hebben ze ruzie. Teo vindt dat Gloob niet mooi zingt en nu is Gloob droevig.
Maar Teo mag toch wel zeggen wat hij denkt? Of toch niet? Samen met de buurvrouw komen ze er gelukkig uit! Iedereen …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Samen school maken: Leerlingenparticipatie in de praktijk
Dit materiaal werd ontwikkeld door het Steunpunt GOK en CTO.
De leerlingen worden uitgedaagd om het leven in de klas en op school mee te organiseren. Vanuit de buik, de studie van het schoolreglement en hun ervaring in de klasen op school …Downloadbaar lesmateriaal (8) -
Regels en afspraken: Werkbundel
Actief Burgerschap: afspraken en regels
Bundel over actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat.
Downloadbaar lesmateriaal (43)Leerkracht, Ander -
Pay it forward: Klasopdracht
Een opdracht voor leerlingen rond 'goed doen', op basis van het principe Pay it forward.
Leerlingen moeten drie maal iemand op een of andere manier helpen, en aan die personen vragen dat ook te doen.
De leerlingen brengen verslag uit van hun drie …
Downloadbaar lesmateriaal (49)Leerkracht, Pedagogisch begeleider, … -
Schrijf-ze-VRIJdag: Educatieve pakketten
N.a.v. de Schrijf-ze-VRIJdag biedt Amnesty International educatieve pakketten voor jongeren van 6 tot 18 jaar aan.
De Schrijf-ze-VRIJdag is een mix van mensenrechteneducatie met mensenrechtenactivisme. De educatieve pakketten bestaan …
Downloadbaar lesmateriaal (10) -
Generatie K Afleveringen 18 en 24: Er was eens
In deze opdracht bespreken de leerlingen stereotiepe mannelijke en vrouwelijke rollen. Aan de hand van een klasgesprek wordt er getoetst hoe de leerlingen staan tegenover gendergelijkheid.
Info over dit lespakket:
- Leeftijd: 9 tot 12 jaar; …
Downloadbaar lesmateriaal (14) -
Generatie K Aflevering 3: Ik en jij en wij en zij
Door leerlingen een parcours te laten afleggen waarbij ze o.a. geblinddoekt zijn of in een rolstoel zitten, ervaren de leerlingen hoe het is om een handicap te hebben.
Info over dit lespakket
- aflevering 3, Ik en jij en wij en zij; …
Downloadbaar lesmateriaal (15) -
Generatie K Aflevering 10: Ik geloof dus ik ben?
In deze opdracht staan de leerlingen stil bij geloof en de verschillende vormen hiervan. Aan de hand van een klasgesprek verwoorden de leerlingen op een respectvolle manier hun mening en filosoferen ze over verschillende vragen rond geloof. …
Downloadbaar lesmateriaal (5) -
Geen stemrecht, wel een stem: Lesidee
Is spijbelen voor het klimaat een goede manier om als jongere inspraak te eisen? Wat doe je als jongere als je nog geen stemrecht hebt, maar je stem wel wilt laten horen?
Studio Globo en Broederlijk Delen ontwikkelden deze themales Geen stemrecht, …
Downloadbaar lesmateriaal (10) -
Lou en Lena en de kinderrechten
Dit lespakket over kinderrechten bestaat uit een wereldkrant voor de leerlingen en een lesmap voor de leerkracht. Via actieve opdrachten en rollenspelen, worden de leerlingen gestimuleerd om na te denken over verschillende problematieken rond het …
Downloadbaar lesmateriaal (11)Leerkracht, ICT-coördinator