Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Mystery of Finance: Preparation and Post-Processing
Discover the Mystery of Finance! An interactive exhibition that takes students on a journey through the financial world. This exhibition offers seven modules in which students explore different financial situations in groups of three or four. From …
Translated by
Downloadable resource -
Mechelen: Philosophy walk
This is the preparation document for a philosophical walk through Mechelen. Pupils choose a religious place and prepare it. During the walk they introduce this place to the rest of the class.
Pupils also receive a bundle with questions about the …
Translated by
Downloadable resourceTeacher -
Library visit: Work bundle
Bundle that belongs to a visit to the library of Tweebron in Leuven. Bundle is built via the OVUR strategy: they can prepare O (and possibly V) for the visit. Pupils search specifically for books and themes and also learn how to reserve books.
Translated by
Downloadable resource (11)Teacher -
Westerbork: Practical assignment during the visit
This practical assignment is in line with a visit to Westerbork. In this assignment, the students make an explainer , a video in which three things must be discussed:
- a portrait of someone who was in Westerbork;
- a cultural expression that suits the …
Translated by
Downloadable resourceTeacher -
Choosing freedom: Teaching package
'Artists are freebooters who only do what they feel like, regardless of social conventions or social usefulness': that is the opinion of many lay people in art. The reality is much more nuanced. Artists are children of their time, accept the …
Translated by
Downloadable resource -
Lille: City Quests
These city quests are located in the center of Lille. The document includes three quests in a different direction from the ancient city.
This document is an enrichment of Excursion Lille: Three quests in the center by Hélène Struye.
Translated by
Downloadable resourceTeacher -
Flights: Lesson Package
In this lesson package you will find tools to first bring the theme of flights into the classroom context. You can reserve one lesson for it, or take more time.
Five young people with a migration story, get close to your students. In a sliding …
Translated by
Downloadable resource (6) -
Ghent City Museum: Preparation for a class visit
You will soon come to STAM with your class. Preparing your visit in class ensures that your students learn more during the activity and have a better experience together.
In this bundle you will find inspiring questions or assignments: you choose …
Translated by
Downloadable resource -
X, censorship and visual culture: Lesbundel exhibition
The exhibition X - censorship and visual culture in the National Museum of the Playing Card examines how censorship had an impact on the prevailing visual culture of that time.
Playing cards and comics form the starting point for this research, both …
Translated by
Downloadable resource -
Personalize a building: Lesson Idea
Anthropomorphism is the attribution of human characteristics to non-human beings or things. This is exactly what the students use to observe and describe architectural heritage. Heritage also has an emotional side.
Translated by
Downloadable resource -
Visiting: Lesson card
Who lives or works in a monument or valuable building today? Are they proud of their monument? Are there any stories about this? Students discover what it means to be a resident or use of a valuable or protected building.
Translated by
Downloadable resource