Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
European Citizens' Initiative: Educational toolkit
The European Citizens' Initiative (ECI) educational toolkit aims to equip students with the knowledge and skills they need to be active and engaged EU citizens. The toolkit focuses on the European Citizens' Initiative. After the course, students …
Translated by
WebsiteTeacher, Other -
Electoral council in the classroom
The Electoral Council is a Dutch serious game that focuses on four topics:
- subversive crime
- social media
- cybercrime
- sexting
Each topic has a video of a maximum of ten minutes in which one or more dilemmas are presented to the class or to a group …
Translated by
WebsiteTeacher, Other -
Digital Historytelling
Digital Historytelling launches innovative tools for teaching the history of Europe in the twentieth century and citizenship education. On this website you will find fascinating lesson scenarios to support lessons on the Cold War, totalitarianism …
Translated by
Website -
Work on the world in your classroom: Israel and Palestine
This Padlet is a collection of interesting background information, information for students and lesson suggestions about Israel and Palestine.
Translated by
Website -
HYLAS - Giving students a taste of professions
HYLAS - Giving students a taste of professions: in the classroom, on the work floor and online.
Students (10 - 14 years) discover the healthcare and construction sector with a new learning environment!
Through learning at school, doing things on the …Translated by
Website -
Budget Responsible: Financial education for young people
Discover the financial world and how to manage a budget in a playful way. Budget Responsible is an international financial education project specially designed for young people, their teachers and parents, who can each get started through …
Translated by
Website -
House of Erasmus: Citizenship Lessons
House of Erasmus is a group of volunteers who want to promote the ideas, ideas and ideals of Erasmus for a peaceful and tolerant society by giving a concrete, contemporary interpretation to Erasmus' ideas.
On the website, under types of building …
Translated by
WebsiteTeacher, Other -
Climate Challenge
Tackle the climate problem from different angles or themes:
- climate
- climate change
- direct consequences
- consequences for people and nature
- solutions
- energy
- living
- transportation
- nutrition
- out of the box
Translated by
Website (6)Teacher -
All Children, All Right(s)!: Toolkit
Mobile School developed the toolkit All Children, All Right(s)! to empower youth workers and teachers and promote children's rights. Armed conflicts, poverty and pandemics exacerbate pre-existing inequalities, making it difficult for vulnerable young …
Translated by
Website -
Stairway to SDG
Stairway to SDG is a project that focuses on sustainable practices and behaviour.
In this project we want to measure behavior with regard to the different Sustainable Development Goals (SDGs). Connected to the moral principle that everyone is …Translated by
WebsiteTeacher -
The Educational Pearl: Winning Lessons from the Authors' Union
The Dutch authors' association organizes the Educational Pearl competition every year.
On the website you can find the best entries from recent years and each edition has a different imposed theme, but it always has a link with citizenship.
…Translated by
WebsiteTeacher, Other -
Teaching Immigration in European Schools
A series of innovative teaching modules that bring scientific knowledge about migration to the classroom:
- displacement and asylum;
- migration trends;
- migration policy;
- ethical and racial discrimination;
- ...
Translated by
WebsiteOrganisation, company, NPO