Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Visit Mechelen library: 360° tour
This 360° tour was made in Het Predikheren, the library of Mechelen. You can use this tour to prepare for your first visit to the library. This way, students already have an idea of the layout and possibilities.
A visit is often very targeted, for …
Translated by
Interactive exercise (16)Teacher -
Human rights versus sport in Qatar: Google Classroom assignment
A worksheet with assignments for reports from Karrewiet about the world championship in Qatar.
Translated by
Downloadable resource (7)Teacher -
The Educational Pearl: Winning Lessons from the Authors' Union
The Dutch authors' association organizes the Educational Pearl competition every year.
On the website you can find the best entries from recent years and each edition has a different imposed theme, but it always has a link with citizenship.
…Translated by
WebsiteTeacher, Other -
How artificially intelligent can your environment become?: Poster
You can use this poster series to think with your class about the possibilities of artificial intelligence in a classroom, at home, on the street, or in a healthcare institution.
Indicate on the poster what can be automated, and what certainly cannot. …
Translated by
Downloadable resource -
Professions and interests: Research cards and assignments
Research cards based on professions and interests:
- nature
- biologist (general, fauna and flora)
- doctor (the human body)
- geologist (non-living nature and space: the earth and the universe)
- MuVo
- architect
- musician
- cinephile
- curator
- culture lover (music, …
Translated by
Downloadable resource (9)Teacher - nature
-
European Championship 2021: Series of lessons
Exercises from different learning domains linked to the European Championship:
- reading comprehension (European Championship),
- tables and graphs (qualifying matches),
- look up in atlas and scale calculation (play cities),
- music (Brabançonne),
- French …
Translated by
Downloadable resource (73)Teacher -
Black History Month: Lookup Search
In this lesson, the students are introduced to some fascinating, colored Belgians.
They will look up information on the internet and watch videos to supplement the text to be filled in.
They do this on the computer by replacing the dotted lines in …Translated by
Downloadable resource (7)Teacher -
Politics in Belgium: Lookup
Belgium has had a fully-fledged Federal Government since October 2020. To introduce the students to this, they use this lookup.
Translated by
Downloadable resource (12)Teacher -
Digital learning in the pandemic: Handbook best practices
During the 2020–2021 academic year, the global pandemic gave the Europeana community of educators the opportunity to become more relevant in their work of integrating digital culture in learning practices and to grow even further. Events …
Downloadable resource -
Amnesty International: Activating assignment
In action for Amnesty International (three related tasks). On the cover page How is the assignment put together, this is explained in more detail:
- informative video (conversation of the teacher with a person in charge of Amnesty International for …
Translated by
Downloadable resource (25)Teacher, Learning mentor -
Advertising agency in the classroom: Assignment
Lesson site where students are instructed to design promotional material for the school. They can choose to:
- to make a promotional video of the school;
- design a flyer for the school;
- design a poster for the open house;
- or create an information …
Translated by
Website (23)Teacher, ICT co-ordinator, … -
Increasing involvement with a questionnaire or statement game: lesson sheet 8.2
In this detailed lesson example you see how a game can be used in your lesson. The lesson sheet contains information about when and why you would use this type of lesson and what the lesson looks like. You can find the games that you can use for …
Translated by
Downloadable resource (7)Teacher