Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Koninklijke Musea voor Kunsten van België: Gratis rondleidingen
Dankzij de schenking van een genereuze mecenas, lid van de Vrienden van de Musea (www.becomeafriend.be), kunnen de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België 100 gratis rondleidingen aanbieden. Je kan kiezen voor een rondleiding of een …
Aankondiging -
Erfgoed: Audiovisueel materiaal voor secundair onderwijs
Wil je aan de slag met audiovisueel materiaal voor erfgoedlessen? Op Archief voor onderwijs vind je inspiratie rond erfgoed en STEM, erfgoed en Nederlands, erfgoed en burgerschap, erfgoed en historisch bewustzijn, iedereen erfgoedt & …
Video -
Rijsel: Stadszoektochten
Deze stadszoektochten situeren zich in het centrum van Rijsel. Het document omvat drie zoektochten in een andere richting van de oude stad.
Dit document is een verrijking van Excursie Rijsel: Drie zoektochten in het centrum door …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
World History Archive
Op deze website vind je een schat aan historische afbeeldingen. Je kan door een simpele zoekterm in te geven, bronnen terugvinden.
Let op! Deze afbeeldingen zijn beschermd door auteursrechten. Je mag ze dus gebruiken voor je lesmateriaal in de klas, …
WebsiteLeerkracht -
Op ontdekkingstocht naar de beiaard van de Universiteitsbibliotheek te Leuven
Wist je dat de beiaard een Vlaamse uitvinding is (anno 1510!) en dat Leuven met vijf beiaarden tot de wereldwijde top behoort? Ontdek met je klas alles over dit enorme instrument tijdens een bezoek aan de bibliotheektoren. De beiaard in de …
Nascholing of activiteit -
Klimaatvriendelijk reizen: Kijk- en luisteropdracht
In het filmpje van VRT NWS worden het vliegtuig, de Flixbus en de trein als transportmiddelen voor een vakantie met elkaar vergeleken. Dit kan ook aanleiding geven tot een debat rond het klimaat en duurzaamheid.
Downloadbaar lesmateriaal (84)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
Cultural appropriation: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over cultural appropriation, samen met meer context en concrete lestips. Deze collectie werd aangemaakt voor de KLAAR-aflevering: wat is culturele toe-eigening?.
Bekijk de collectie …
Video -
NPO Kennis: Educatief platform Nederlandse Publieke Omroep
Het educatieve online platform NPO Kennis van de Nederlandse Publieke Omroep geeft heldere antwoorden over actuele kwesties of zaken die aansluiten op je persoonlijke leven.
De onderstaande vragen worden o.a. beantwoord.- Hoe wordt een vaccin …
WebsiteLeerkracht -
Musea zetten hun deuren digitaal open met aangepast lesmateriaal
Alle musea zijn dicht, maar je kan op zoveel educatieve manieren de collecties verkennen.
Net op momenten als deze kan je kinderen en jongeren met musea laten kennismaken.Vele medewerkers hebben trouwens aangepast lesmateriaal en tips uitgewerkt om …
Artikel (6) -
Guatemala: Overzicht
Uitgebreide presentatie over Guatemala:
- het land in vogelvlucht (aardrijkskunde, geschiedenis, cultuur, maatschappij, economie, toerisme);
- uitdagingen (ongelijkheid, honger, corruptie, klimaatsverandering, analfabetisme, falende …
Downloadbaar lesmateriaal (3)