Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Het ontstaan van het Europa van vandaag: EU-pioniers
Heb je je ooit afgevraagd hoe het Europa van vandaag is beïnvloed en gevormd door pioniers uit het verleden? Waarom geloofden deze pioniers in een verenigd Europa voordat het bestond?
Volg deze negentig minuten durende workshop en help …
tot
Nascholing of activiteitNieuw -
Kunstbabbelkaarten: In gesprek gaan aan de hand van kunst
Onze kunstbabbelkaarten nodigen je uit om met je klasgroep in gesprek te gaan aan de hand van een selectie werken uit de collectie van het MSK.
Samen kan je het hebben over alledaagse onderwerpen zoals kledij, hobby’s, feest, vakantie, de …Downloadbaar lesmateriaal (4) -
All Children All Right(s)!: Luisterverhalen
Mobile School ontwikkelde de toolkit All Children, All Right-s! om jeugdwerkers, leerkrachten... te engageren om kinderrechten te promoten. De toolkit bestaat uit vier componenten: korte online trainingen, educatieve posters, spelen en …
Audio -
European Film Factory: Europees educatief filmplatform
Op deze website vind je verschillende kortfilms, documentaires en films die je met je leerlingen kan bekijken. Naast de bijhorende educatieve pakketten, kan je als leerkracht ook gebruikmaken van de mogelijkheid om notities, fragmenten en mindmaps …
WebsiteLeerkracht, Ander -
Het merk Luther: Boek
De uitgeverij Atlas Contact (Olympus) presenteert haar derde druk van Frits van der Waas uitstekende Nederlandse vertaling (eerste druk: 2016; tweede druk: 2017) van Andrew Pettegrees waardevolle Engelstalige boek Brand Luther (2015).
Het boek …
Fysiek materiaalLeerkracht -
Digitale Methode: Digitale schoolboeken
Alles wat je met een klassiek schoolboek kan, versterkt met digitale mogelijkheden om leerstof flexibel, interactief, visueel aantrekkelijk én gedifferentieerd te brengen.
Website (13) -
Film en beeld in afstandsonderwijs
Wil je je leerlingen iets anders aanbieden dan Netflix en laten zien wat de alternatieven zijn? Wil je hen bedreven maken in de wetten van de film en de beeldtaal? Bekijk het aanbod.
Artikel -
Quizlet: Online lijstjes studeren
Met Quizlet kan je onlinelijstjes van woorden of definities drillen. Na je gratis aanmelding met je Facebook- of Quizlet account, kan je bijvoorbeeld een lijstje aanmaken met Nederlandse woorden en hun Franse vertaling. Met dat lijstje kan je …
Website (9)School/onderwijs -
Examenblad: Eindexamens Nederland
Op de Nederlandse website van Examenblad vind je de eindexamens van verschillende vakken. Je kan zoeken per vak en per niveau (VWO, HAVO, VMBO). Je kan deze (oefen)examens openen in pdf en zo zelf oplossen.
Website (4)Andere functie