Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
At home in Heritage: Audiovisual material
In the context of Heritage Day 2024, FARO created an audiovisual collection around the annual theme at Home at The Archives for Education. In six parts we look at how a feeling of home is shaped: in the neighborhood, in language and in different …
Translated by
Video -
BELvue Campus: Podcast
The BELvue Campus podcast is aimed at teachers. Every month, BELvue, with the help of experts, discusses a theme related to democracy, citizenship and the history of Belgium. They also discuss how these themes can best be addressed in …
Translated by
Audio -
Mystery of Finance: Preparation and Post-Processing
Discover the Mystery of Finance! An interactive exhibition that takes students on a journey through the financial world. This exhibition offers seven modules in which students explore different financial situations in groups of three or four. From …
Translated by
Downloadable resource -
EDUbox Energy: Learning path
The VRT EDUbox is digital and ready-made teaching material about one social theme. The EDUbox contains text, videos, digital tools, interactive assignments and discussion moments.
The EDUbox exists in different forms. The interactive HTML is conceived …
Translated by
Interactive exercise -
EDUbox, Energy: Interactive video lesson
The VRT EDUbox is digital and ready-made teaching material around one social theme. The EDUbox contains text, video, digital tools, interactive exercises and discussion moments.
The EDUbox exists in different forms. The interactive video lesson is the …
Translated by
Interactive exercise -
Budget Responsible: Financial education for young people
Discover the financial world and how to manage a budget in a playful way. Budget Responsible is an international financial education project specially designed for young people, their teachers and parents, who can each get started through …
Translated by
Website -
Le Livre Scolaire: Online Manuals
Le Livre Scolaire is a French publisher that makes its books available for consultation free of charge. Very useful for all subjects, including illustrations, but especially for language teachers.
You can usually download their own audios for free, …
Translated by
WebsiteTeacher -
The Belgian emergency money: Online tool
Through this online tool, the Museum of the National Bank of Belgium exhibits its extensive collection of emergency money. This money was spent by more than 600 Belgian municipalities and charities during WWI.
The tool is an ideal way to bring the …
Translated by
App or software -
Media literacy: Learning path
The Media Literacy Learning Line summarizes which media literacy competencies an average child should develop at every age. She gives substance to the final objectives and curricula according to the framework of the Mediawijs Competency Model. A …
Translated by
Downloadable resource (43) -
Social Security: Explanation video
This video explains how social security is financed and when you can use it.
Social security is a federal system based on solidarity among people and to which the active population contributes financially. In this video you can see the role and …
Translated by
Video (7) -
BELvue! museum: Museum about Belgium and its history and center for democracy
Located in the heart of Brussels, the BELvue is much more than a museum about Belgium and its history. With a visit to the BELvue, you and your students will discover today's Belgium through its history. Discover the past and the present through …
Translated by
Website (4)