Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
At home in Heritage: Audiovisual material
In the context of Heritage Day 2024, FARO created an audiovisual collection around the annual theme at Home at The Archives for Education. In six parts we look at how a feeling of home is shaped: in the neighborhood, in language and in different …
Translated by
Video -
Citizen movement Klimaan: Local climate projects
In this webinar, Tris Segers, an employee of the Mechelen citizen movement Klimaan, outlines how you can deal with our commons with care: soil, water, energy, mobility, air, etc. She illustrates this using some local projects and initiatives.
…Translated by
Video -
Why are the farmers angry?: Audiovisual teaching materials
In this collection you will find audio and video for a lesson on the farmers' protests. The editors of The Archive for Education looked for striking images and cut fragments to bring this subject to the classroom. Use the collection to build up …
Translated by
Video -
The Breadwinners: What-You-Had-Laid-GPT
This website ensures that you never throw away leftovers again!
Is your refrigerator full of leftovers, overripe, half-eaten or simply forgotten ingredients? No worries: what-you-had-left-overGPT comes up with unique recipes with everything you have, …
Translated by
Website -
Go goals: SDG board game
The game is intended to inform children and young people around the world about the sustainable development goals in a simple and child-friendly way.
Translated by
Downloadable resourceTeacher -
Live with enough: Methodology
The Live with Enough methodology is based on Kate Raworth's donut economy. We look for ways to live a quality life, with respect for people and planet.
The collection starts with a state of affairs: what is the state of the world today?
It is …Translated by
Downloadable resource -
In the eye of the storm
Do your students already know the SDGs or sustainable development goals? After participating in this program, they know the theory and the young people know how they can contribute themselves.
Climate action, the fight against biodiversity loss, …
Translated by
till, till, till, till
Training or activityOrganisation, company, NPO -
Is silence a suspicious sound?
A combination of science, play and experience.
In this fieldwork project we investigate the sounds in nature and the human environment in a scientific way.
Translated by
till, till, till, till, till
Training or activity -
Climate walk
Your students probably already know that our climate is changing. But what are the consequences of this and what can we do to limit our CO₂ emissions and reduce our ecological footprint?
Translated by
till
Training or activityOrganisation, company, NPO -
EDUbox Energy: Learning path
The VRT EDUbox is digital and ready-made teaching material about one social theme. The EDUbox contains text, videos, digital tools, interactive assignments and discussion moments.
The EDUbox exists in different forms. The interactive HTML is conceived …
Translated by
Interactive exercise -
EDUbox, Energy: Interactive video lesson
The VRT EDUbox is digital and ready-made teaching material around one social theme. The EDUbox contains text, video, digital tools, interactive exercises and discussion moments.
The EDUbox exists in different forms. The interactive video lesson is the …
Translated by
Interactive exercise -
EDUbox Energy: Teaching package
The VRT EDUbox is digital and ready-made teaching material around one social theme, tailored to students. It consists of text, video, digital tools, interactive assignments, discussion moments ...
This EDUbox deals with the theme of energy.
…Translated by
Downloadable resource