Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
The role of Flanders in the EU presidency
Belgium will hold the Presidency of the Council of the European Union from 1 January to 30 June 2024. Flanders will also play an important role in this. For example, it will represent Belgium as chairman for the Industry, Youth, Culture, Media and …
Translated by
Video -
How does Flanders shape Belgian EU policy?
As a federal state of Belgium, Flanders plays an essential role in the country's EU policy. This video explains how our unique state structure makes it possible for Flanders to have so much impact on EU policy and how Flanders' powers play a role …
Translated by
Video -
Climate change: Brochure
Czech brochure explaining how and why climate change education is important.
Translated by
ArticleTeacher -
Key Competency Citizenship Taxonomy Bloom: Floor Plan
With the modernization of secondary education in Flanders, new attainment targets were established. In contrast to the past, the attainment targets are no longer subdivided into subjects, but are based on sixteen key competences.
In order to …
Translated by
Downloadable resourceOther -
Citizenship competences including competences in coexistence: Learning path
With the modernization of secondary education in Flanders, new attainment targets were set. In contrast to the past, the attainment targets are no longer subdivided into subjects, but are based on sixteen key competences. In order to optimally …
Translated by
Downloadable resourceOther -
Increasing involvement with a questionnaire or statement game: lesson sheet 8.2
In this detailed lesson example you see how a game can be used in your lesson. The lesson sheet contains information about when and why you would use this type of lesson and what the lesson looks like. You can find the games that you can use for …
Translated by
Downloadable resource (7)Teacher -
ED TV, loneliness: Miniseries
You can watch this miniseries for free. A fully developed, didactic teaching package is linked to each mini-series.
Surf to Theme loneliness for more information. Meet Merel. Do you see her? Yes? That's good, because apparently she's invisible to …
Translated by
Video (4) -
ED TV, Table for 4: Didactic series with teaching package about healthy nutrition
You can watch this miniseries for free. A fully developed didactic teaching package is linked to each miniseries.
For more information, surf to the theme healthy food .
The story of Table for 4 touches on the theme of healthy food. We follow three …
Translated by
Video (3) -
ED TV, Join(T) Us: Didactic series on drugs
You can watch these miniseries via a school subscription from ED TV. A fully developed, didactic teaching package is linked to each mini-series.
For more information, surf to theme drugs . This is the story of Jasper who, together with his girlfriend …
Translated by
Video -
READY about READY
Short video of DONE explaining what DONE is and what DONE does.
You can find these videos on VRTNWS and on The Archive for Education .
Translated by
Video -
Travel Diary of Odysseus
This dynamic reflection toolkit was developed for teachers to promote and evaluate (through self-evaluation) a democratic classroom climate in the context of citizenship education.
Translated by
Downloadable resource (4) -
Tom Uytterhoeven: Podcast
'Citizenship is not only familiarizing students with the world as it is today, but also enabling them to intervene in that society; to imagine society as it does not yet exist. That should not be limited to nice words.' These are the words of …
Translated by
Audio