Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
European Citizens' Initiative: Educational toolkit
The European Citizens' Initiative (ECI) educational toolkit aims to equip students with the knowledge and skills they need to be active and engaged EU citizens. The toolkit focuses on the European Citizens' Initiative. After the course, students …
Translated by
WebsiteTeacher, Other -
Is that really the case: Do you recognize a real fake message?
Made up messages, videos that have been edited and numbers that are incorrect. Do you ever wonder if something is really true? This site shows how fake news works and how you can recognize it.
Isdatechtzo.nl was developed by the Media Wisdom Network …
Translated by
WebsiteTeacher, Other -
Young informal care and education
You will find information about young informal caregivers on this website:
- What is young informal care?
- Tips on how you, as a school and as a teacher, can support young informal caregivers.
- Tips on how you can integrate this theme into your …
Translated by
Website -
Electoral council in the classroom
The Electoral Council is a Dutch serious game that focuses on four topics:
- subversive crime
- social media
- cybercrime
- sexting
Each topic has a video of a maximum of ten minutes in which one or more dilemmas are presented to the class or to a group …
Translated by
WebsiteTeacher, Other -
UseTheNews
#UseTheNews is the website of a Dutch foundation that wants to make news media more youth-savvy and young people more news-savvy.
On the page for schools you can find some Lesson Up lessons and a database with a selection of teaching materials for …
Translated by
WebsiteTeacher, Other -
The Breadwinners: What-You-Had-Laid-GPT
This website ensures that you never throw away leftovers again!
Is your refrigerator full of leftovers, overripe, half-eaten or simply forgotten ingredients? No worries: what-you-had-left-overGPT comes up with unique recipes with everything you have, …
Translated by
Website -
Circularbuilt: Circular construction
This is the homepage for Circulair Bouw with practical guide and tools to help construction teams determine their circular ambitions.
Translated by
WebsiteOrganisation, company, NPO -
Beweee: Results 2022
BeWeee was founded in 2018 by producers, distributors, collectors, reuse centers and management organizations. This ensures correct representation of all players who are required to report. The founders are Coberec, Recupel, FEE, Agoria, …
Translated by
Website -
Digital Historytelling
Digital Historytelling launches innovative tools for teaching the history of Europe in the twentieth century and citizenship education. On this website you will find fascinating lesson scenarios to support lessons on the Cold War, totalitarianism …
Translated by
Website -
Work on the world in your classroom: Israel and Palestine
This Padlet is a collection of interesting background information, information for students and lesson suggestions about Israel and Palestine.
Translated by
Website -
World Museum Rotterdam
Wereldmuseum Rotterdam is a museum about people and offers a mirror image of 130 years of collecting by Rotterdammers for Rotterdammers.
Some themes: colonialism, slavery, identity, symbols...
Translated by
WebsiteTeacher -
Procustres, gender gap at school: Toolbox
In close collaboration with various secondary schools, the Procrustes project conducted research into the causes and possible strategies for reducing the gender gap in secondary education.
This toolbox has been developed to provide secondary schools …
Translated by
WebsiteTeacher