Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
EDUbox Politiek: Jouw stem in ons politiek systeem
Deze EDUbox past in het aanbod Verkiezingen ’24 en is nauw verbonden met de EDUbox Ideologie en EDUbox Overtuigen. De EDUbox Politiek wil jongeren inzicht geven in hoe beslissingen tot stand komen. Hoe overtuig je mensen van je ideeën, …
Downloadbaar lesmateriaal -
Stel een gladiator voor met Piccollage
Deze korte taak sluit aan bij de cultuur over de gladiatoren en het amfitheater. Elke leerling stelt kort een type gladiator voor met behulp van PicCollage. Instructiefiche bij de opdracht.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht, ICT-coördinator -
Presidential elections 2020
Een eenvoudige inleiding op de US presidential elections. Leesopdracht Hoe werkt het systeem? Luisteropdracht o.b.v. Convention speeches. Spreek- en leesopdracht: Ben je democraat of republikein?
Downloadbaar lesmateriaal (5)Leerkracht -
EDUbox Cultuur: Educatieve tool
Cultuur is meer dan de Mona Lisa en Shakespeare. Cultuur is ook mode, dans, muziek, games en zelfs wiskunde. Maar waarom is cultuur zo belangrijk? En hoe kunnen we ons cultureel bewustzijn vergroten? De EDUbox Cultuur tracht jongeren bewust te …
Downloadbaar lesmateriaal -
Perzische oorlogen: ICT-opdracht
Wie? Wat? Waar? Een inleidende opdracht rond één van de grootste oorlogen uit de Europese geschiedenis. Het Westen tegen het Oosten. Democratie versus onderdrukking.
Een internetopdracht waarbij leerlingen op zoek gaan naar informatie …
Downloadbaar lesmateriaal (5)Leerkracht -
In vogelvlucht: Lesidee
De leerlingen vertrekken van luchtfoto's en zetten hun observaties om in een grondplan of 3D-voorstelling. Schaal, vogelperspectief ... komen aan bod.
Als extra: hoe maak je een blauwdruk?
Downloadbaar lesmateriaal (6) -
Historisch kaartmateriaal: Lesidee
Lesidee Historisch kaartmateriaal rond het thema Ontdek onroerend erfgoed in je schoolbuurt.
Met historische kaarten gaan de leerlingen aan de slag in het omgevingsonderwijs. Door ze te vergelijken met hedendaagse kaarten, krijgen ze inzicht …
Downloadbaar lesmateriaal (4)