Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
This Day In Music
Wat gebeurde er vandaag in de muziekgeschiedenis? Luister naar de nummers en lees de informatie. Je kan ook je geboortedatum opzoeken.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Werk aan de wereld in je klas: Israël en Palestina
Deze Padlet is een verzameling van interessante achtergrondinformatie, info voor de leerlingen en lessuggesties over Israël en Palestina.
Website -
Gent Gemapt
Gent Gemapt is een interactief platform dat plaatsen, historische kaarten en erfgoedcollecties van Gent met elkaar verbindt.
Met behulp van diverse tools kan je een kijkje nemen in het verleden van Gent. Zo kan je de kaart aanpassen met behulp …Website (3)Leerkracht -
Geschiedenis en didactiek
Op deze website van de vakgroep Geschiedenis en didactiek van de Universiteit Utrecht is lesmateriaal te vinden over verschillende onderwerpen over de verschillende tijdsvakken heen.
Je kan zoeken in een database met lesmateriaal.WebsiteLeerkracht, Ander -
Luisterspelen: Geschiedkundige verhalen
Op deze site vind je verhalen met geschiedkundige achtergrond. Je kan deze als zelfstandig werk implementeren in je lessen.
Naast de verhalen vind je op de site ook werkblaadjes.
WebsiteLeerkracht -
Facing History and Ourselves: De geschiedenis onder ogen zien
Facing History and Ourselves gebruikt lessen uit de geschiedenis om leraren en hun leerlingen uit te dagen op te staan tegen onverdraagzaamheid en haat. Ook stelt de website leraren en studenten in staat om kritisch na te denken over geschiedenis …
WebsiteLeerkracht -
SONUMA : Franstalig audiovisueel archief
Deze website is de Franstalige equivalent van het Vlaamse Meemoo.
Je kan er gratis naar (fragmenten van) televisieprogramma's en uitzendingen uit de audiovisuele archieven van de RTBF kijken.WebsiteLeerkracht, Ander -
The Differentiator: Bedenk een goede onderzoeksvraag
Om goede onderzoeksvragen te bedenken binnen elke orde van de Taxonomie van Bloom is deze differentiator een handige tool.
De tool is handig om cognitief sterke leerlingen die een verbredingsopdracht maken en leerlingen in de derde graad …
WebsiteGOK- of zorgcoördinator, ondersteuner, Ander -
Le Livre Scolaire: Online handboeken
Le Livre Scolaire is een Franse uitgever die zijn boeken gratis ter consultatie beschikbaar stelt. Zeer handig voor alle vakken, onder andere voor illustraties, maar vooral voor taalleerkrachten.
Hun eigen audio's kan je meestal gratis …
WebsiteLeerkracht -
Is da?!: Actua in je les
Op deze site krijg je meer info om met de vraag van de dag aan de slag te gaan. Je werkt rond de eindtermen in een of meerdere microlessen.
Vicky maakte ook haar bachelorproef over dit onderwerp. Ook deze info kan je op de site terugvinden.
Website (6)Leerkracht -
Werkvormen in de geschiedenisles
Op deze website worden verschillende werkvormen aangereikt.
Je kan deze als inspiratie gebruiken, daarnaast wordt concreet leermateriaal (templates, documenten, links naar sites ...) aangeboden.
WebsiteStudent (lerarenopleiding) -
Historisch leren denken: Site geschiedenisonderwijs
Historisch denken moet je leren.
Geschiedenisonderwijs in Vlaanderen is er op gericht om dit historisch denken te ontwikkelen. Dit is de centrale gedachte van de nieuwe eindtermen. We streven geen encyclopedische kennis na over het verleden. Wel …
Website (4)Leerkracht