Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
CLIL Connect Conference: Save the date
Ontdek de kracht van verbinding in het onderwijs op de CLIL Connect Conference.
Ben jij een onderwijsprofessional of onderzoeker in CLIL en meertalig onderwijs? Dan is dit jouw kans om te verbinden, leren en groeien. Van de Noordzee tot de …tot
Nascholing of activiteitLeerkracht -
Un-Dough!: Google Arts & Culture Experiments
Generatieve AI heeft de wereld veranderd in kleurrijk deeg! Hoeveel culturele monumenten kun jij ontdekken?
Het experiment maakt gebruik van Google AI om monumenten in plasticine-stijl te maken. Een diepte- en opvallendheidsmodel wordt gebruikt om het …
Interactieve oefeningLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Mijn leefomgeving en haar geschiedenis: Lesmap Brussel
Je denkt misschien dat je je leef- en woonomgeving in Brussel goed kent: je buurt, je school of het park aan het eind van je straat? Maar er zijn nog zoveel andere dingen te ontdekken. Aan de hand van de zes thema’s in de lesmap:
-
…
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Digitale Methode: Digitale schoolboeken
Alles wat je met een klassiek schoolboek kan, versterkt met digitale mogelijkheden om leerstof flexibel, interactief, visueel aantrekkelijk én gedifferentieerd te brengen.
Website (13) -
Apps: Techniek - Explobots
Met dit werkblaadje staan de leerlingen stil bij de verandering van een maatschappij met tal van fysieke uitvindingen naar een maatschappij met net zo veel virtuele uitvinding die vaak de fysieke uitvindingen kunnen vervangen.
Downloadbaar lesmateriaal -
COSMO: Virtual reality en augmented reality
COSMO is een onderzoeksproject waarbij zowel bedrijven uit de maakindustrie, onderzoeksgroepen alsook secundaire scholen betrokken zijn.
ArtikelLeerkracht -
Stadsbezoek organiseren: Groepswerk
Dit is een werkblaadje waarbij de leerlingen een eigen stadsbezoek organiseren. Ze presenteren dit aan de rest van de groep. In de voormiddag bezoeken ze de stad en in de namiddag plannen ze een activiteit naar keuze.
Het evaluatiekader zit er …
Downloadbaar lesmateriaal (10)Leerkracht -
Wisc-Online: Amerikaanse leermiddelendatabank
Gratis lesmateriaal voor secundair onderwijs gemaakt door Amerikaanse leerkrachten: filmpjes, leerobjecten, screencasts, afbeeldingen …
Website (5)Leerkracht -
In vogelvlucht: Lesidee
De leerlingen vertrekken van luchtfoto's en zetten hun observaties om in een grondplan of 3D-voorstelling. Schaal, vogelperspectief ... komen aan bod.
Als extra: hoe maak je een blauwdruk?
Downloadbaar lesmateriaal (6)