Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Aletta Jacobs: Kijkopdracht
Opdracht bij een videofragment over Aletta Jacobs.
Je vindt hier inhoudelijke vragen bij het filmpje, een woordenlijst en een grammaticale oefening met adjectieven.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Thuis in Erfgoed: Audiovisueel materiaal
FARO maakte in kader van Erfgoeddag 2024 een audiovisuele collectie aan rond het jaarthema Thuis op Het Archief voor Onderwijs. Hierin bekijken we in zes delen hoe een thuisgevoel vorm krijgt: in de wijk, in taal en in verschillende …
Video -
KANT EN CLARA: Inleefspel
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Wat betekent het om als weeskind op te groeien vroeger en nu? Ook vandaag zijn er - jammer genoeg - …
tot
Nascholing of activiteit -
Kunstbabbelkaarten: In gesprek gaan aan de hand van kunst
Onze kunstbabbelkaarten nodigen je uit om met je klasgroep in gesprek te gaan aan de hand van een selectie werken uit de collectie van het MSK.
Samen kan je het hebben over alledaagse onderwerpen zoals kledij, hobby’s, feest, vakantie, de …Downloadbaar lesmateriaal (4) -
KANT EN CLARA: Workshop wezenkledij
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Help jij Houten Clara om het wezenuniform van de weeskinderen te updaten (één uur)? …
tot
Nascholing of activiteit -
KANT EN CLARA: Interactieve rondleiding
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Tijdens een interactieve rondleiding (anderhalf uur) dompelen we je onder in het leven van een weeskind. …
tot
Nascholing of activiteit -
Dobble: Hulpfiche België
Dit document kan als hulpkaart gebruikt worden bij het Dobble spel België.
Het Dobble spel België kan aangekocht worden en daarbij zitten kaartjes en spelregels. Maar de leerlingen van OKAN kennen onvoldoende de typisch Belgische …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Museum van de Nationale Bank van België: Bezoek met gids
Het museum verwelkomt studenten met een rondleiding die is aangepast aan hun opleiding. Een museumgids maakt er, in het Nederlands, Frans of Engels, een zo interactief mogelijke rondleiding van. Bij de reservering kiest de leerkracht …
tot
Nascholing of activiteitOrganisatie, firma, vzw -
't Schoon Verdiep
In deze nieuwe interactieve workshop kruipen de leerlingen in de huid van gemeenteraadsleden en maken beslissingen over hoe hun ideale stad eruit ziet. Dit inleefspel over democratie en burgerschap gaat door in de vernieuwde gemeenteraadzaal. …
tot
Nascholing of activiteit -
Kiezen voor vrijheid: Lespakket
'Kunstenaars zijn vrijbuiters die enkel doen waar ze zin in hebben, los van maatschappelijke conventies of maatschappelijk nut': zo luidt de mening van heel wat leken in de kunst. De realiteit is veel genuanceerder. Kunstenaars zijn kinderen van …
Downloadbaar lesmateriaal -
De negentiende eeuwse klassenmaatschappij: Lespakket
Via de schilder- en beeldhouwkunst van de tweede helft van de negentiende eeuw vangen we binnen dit lespakket een glimp op van het leven in die periode. Zowel de wereld van gedistingeerde dames en heren als de wereld van mijnwerkers en …
Downloadbaar lesmateriaal -
Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
De collecties van de Koninklijke Musea zijn een afspiegeling van de geschiedenis van de beeldende kunst - schilderkunst, beeldhouwkunst, tekeningen - van de vijftiende eeuw tot vandaag: Vlaamse primitieven, Pieter Bruegel, Dirk Bouts, Peter Paul …
Website