Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
De Olympische Spelen: Leerpad
Leerpad met verschillende opdrachten over de Olympische Spelen in Parijs.
- Tekst met vragen over de Olympische Spelen in de klassieke oudheid.
- Tekst met vragen over het ontstaan van de moderne Olympische Spelen.
- Matchingsoefening 1: verbind …
Interactieve oefeningNieuwLeerkracht -
Het ontstaan van het Europa van vandaag: EU-pioniers
Heb je je ooit afgevraagd hoe het Europa van vandaag is beïnvloed en gevormd door pioniers uit het verleden? Waarom geloofden deze pioniers in een verenigd Europa voordat het bestond?
Volg deze negentig minuten durende workshop en help …
tot
Nascholing of activiteitNieuw -
Koninklijke Musea voor Kunsten van België: Gratis rondleidingen
Dankzij de schenking van een genereuze mecenas, lid van de Vrienden van de Musea (www.becomeafriend.be), kunnen de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België 100 gratis rondleidingen aanbieden. Je kan kiezen voor een rondleiding of een …
Aankondiging -
Thuis in Erfgoed: Audiovisueel materiaal
FARO maakte in kader van Erfgoeddag 2024 een audiovisuele collectie aan rond het jaarthema Thuis op Het Archief voor Onderwijs. Hierin bekijken we in zes delen hoe een thuisgevoel vorm krijgt: in de wijk, in taal en in verschillende …
Video -
Griekse en Romeinse goden: Uitlegvideo
Video waarin de belangrijkste Griekse en Romeinse goden uit de mythologie visueel voorgesteld worden.
VideoLeerkracht -
Reynaert De Vos: Lespakket
Een eeuwenoud verhaal over een heel erg sluwe vos. Maak samen met je klas kennis met Reynaert. Wie is hij? Wat deed hij? Waarom is hij nog zo actueel? Lees het verhaal, rijm, maak je eigen boekcover en breek je hoofd over morele dilemma's!
Downloadbaar lesmateriaal (7) -
Middeleeuws schrijven: Workshop
Zin om je samen met je leerlingen uit te leven met ganzenveer, kroontjespen en middeleeuwse inkt? Om uitgebreid te kunnen voelen en ruiken aan perkament, papyrus, waszegels en lompenpapier?
Probeer diverse soorten schrijfgerei uit, voel aan …
tot
Nascholing of activiteit -
Timoe van Paul Kustermans: Uitlegvideo
In deze video zijn fragmenten uit het boek Timoe en primaire bronnen gebruikt om de visie van de Egyptenaren op het leven na de dood te visualiseren. Dit fragment wordt puur voor educatieve doeleinden gebruikt. Tijdens het voorlezen van een fragment …
VideoLeerkracht -
Kunstbabbelkaarten: In gesprek gaan aan de hand van kunst
Onze kunstbabbelkaarten nodigen je uit om met je klasgroep in gesprek te gaan aan de hand van een selectie werken uit de collectie van het MSK.
Samen kan je het hebben over alledaagse onderwerpen zoals kledij, hobby’s, feest, vakantie, de …Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Dobble: Hulpfiche België
Dit document kan als hulpkaart gebruikt worden bij het Dobble spel België.
Het Dobble spel België kan aangekocht worden en daarbij zitten kaartjes en spelregels. Maar de leerlingen van OKAN kennen onvoldoende de typisch Belgische …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Kind met inktvlekken: Streetartparcours met lespakket
Kind met inktvlekken is een streetartparcours in Turnhout, in de bijlage vind je het lespakket.
Het is 1892. Senne is 11 jaar en een fabriekskind. Hij werkt, net als veel kinderen, in één van de Turnhoutse drukkerijen. Het werk is hard …
Downloadbaar lesmateriaal -
Multatuli, Saïdjah en Adinda: Lesidee
In het zeventiende hoofdstuk van Max Havelaar, het absolute hoogtepunt van onze historische literatuur, vertelt Multatuli het ontroerende liefdesverhaal van een Javaans meisje en een Javaanse jongen, de kinderen van twee arme boeren. Maar hun liefde …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht