Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander -
COSMO: Virtual reality en augmented reality
COSMO is een onderzoeksproject waarbij zowel bedrijven uit de maakindustrie, onderzoeksgroepen alsook secundaire scholen betrokken zijn.
ArtikelLeerkracht -
Spelen om te leren: Lesidee
De leerlingen leren onroerend erfgoed op een speelse manier kennen, ze leren de juiste vragen te stellen om de eigenschappen van erfgoed te benoemen. Memory of Wie is het?, maar dan anders.
Downloadbaar lesmateriaal -
Religieuze gebouwen, van binnen en buiten: Lesidee
Religieuze gebouwen zijn opgetrokken in verschillende perioden en bouwstijlen. De leerlingen ontdekken de verschillen in architectuur en interieur a.d.h.v. een werkblaadje.
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Yper Museum: Leidraad
Leidraad voor leerkrachten die zonder gids het Yper Museum bezoeken.
Downloadbaar lesmateriaal -
Monument-ID: Lesidee
De leerlingen bekijken en analyseren een monument uit de schoolomgeving aan de hand van gerichte vragen. Ze vullen een ID-fiche in (toegevoegd aan lesidee).
Downloadbaar lesmateriaal (5) -
Monumentenlogboek: Lesidee
Bezoek en onderzoek hetzelfde onroerend erfgoed meerdere jaren na elkaar en creëer een band ermee. Zo volgen de leerlingen jaar na jaar de evolutie, noteren ze dit in een logboek en doen ze metingen.
Downloadbaar lesmateriaal -
Monumenten in verval, verval in monumenten: Lesfiche
Via een (fictieve) brief van de burgemeester krijgt de klas de vraag om het erfgoed in de schoolomgeving te onderzoeken.
Welke elementen (binnen of buiten) hebben schade geleden en moeten hersteld of gerestaureerd worden? De leerlingen stellen een …
Downloadbaar lesmateriaal -
Inpakken en wegwezen: Lesfiche
Hoe kan je het publiek op een andere manier naar erfgoed laten kijken? Denk aan de kunstenaar Christo. De leerlingen verruimen hun expressievermogen door onroerend erfgoed uit de schoolomgeving kunstzinnig onder de aandacht te brengen.
Downloadbaar lesmateriaal -
Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet: Lesidee
De leerlingen bestuderen onroerend erfgoed via verschillende methodieken: probeer eens geblinddoekt (voelen aan materialen), tekenen via een omschrijving van een medeleerling, een tekst over je favoriete plek ...
Downloadbaar lesmateriaal (7) -
Het omgevingsboek: Lesidee
Lesidee Het omgevingsboek rond het thema Ontdek onroerend erfgoed in je schoolbuurt.
In een omgevingsboek (of milieuboek) staan alle interessante plekken, gebouwen, instellingen, natuur, domeinen en andere locaties in de buurt van de school. De …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Herbestemming gebouwen: Lesidee
Lesidee Herbestemming gebouwen rond het thema Ontdek onroerend erfgoed in je schoolbuurt.
De leerlingen leren welke nieuwe functies we aan bouwkundig erfgoed kunnen geven. Vertrek van een actueel voorbeeld van herbestemming in de schoolbuurt …
Downloadbaar lesmateriaal