Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
This Day In Music
Wat gebeurde er vandaag in de muziekgeschiedenis? Luister naar de nummers en lees de informatie. Je kan ook je geboortedatum opzoeken.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
De castraten: Podcast over de geschiedenis van castraatzangers
Auteur Daan Esch duikt in de fascinerende geschiedenis van de castraatzangers en de roemrijke, maar vaak ook tragische levens. Ook zijn boek Stem komt aan bod.
AudioICT-coördinator -
Ontdek de verhalen achter de muziek met Overal klassiek en Iedereen klassiek op Het Archief voor Onderwijs
Geef je les over muziek? Dan vind je in de online beeldbank van Het Archief voor Onderwijs heel wat geschikt lesmateriaal. Ontdek de geschiedenis, de mensen en de theorie achter de wereld van klassieke muziek met de tv-reeksen Overal klassiek en …
Artikel -
DebatBELut: Workshop
DebatBELut nodigt jongeren uit om tijdens een workshop, op een gestructureerde en actieve wijze in debat te gaan over maatschappelijke thema’s.
Tijdens een actief bezoek aan het BELvue museum maken de leerlingen eerst kennis met de geschiedenis …
Nascholing of activiteit -
Onderzoeksjournalist, onze samenleving en haar uitdagingen: Workshop
Deze workshop biedt de leerlingen de mogelijkheid om voor één dag journalist(e) te worden en een aspect van de Belgische samenleving te onderzoeken.
- Wat is democratie?
- Betalen we te veel belastingen om de sociale zekerheid …
Nascholing of activiteit -
The Differentiator: Bedenk een goede onderzoeksvraag
Om goede onderzoeksvragen te bedenken binnen elke orde van de Taxonomie van Bloom is deze differentiator een handige tool.
De tool is handig om cognitief sterke leerlingen die een verbredingsopdracht maken en leerlingen in de derde graad …
WebsiteGOK- of zorgcoördinator, ondersteuner, Ander -
Sander De Keere en Thibault Christiaensen zoeken nieuwe klassiekers
Bach of toch maar Ed Sheeran? In Iedereen beroemd duiken Sander De Keere (Klara) en Thibault Christiaensen (StuBru) de muziekgeschiedenis in, op zoek naar nieuwe klassiekers. Wat is voor jou een echte ochtendklassieker? En wat zou het …
Artikel -
Vrouwelijke klassieke componistes: Didactisch materiaal
Deze website is het resultaat van de bachelorproef Vergeten vrouwen - Hoe zetten we klassieke vrouwelijke componistes op de kaart binnen het secundair onderwijs?. Deze is ontstaan in het kader van de opleiding tot leerkracht secundair onderwijs …
WebsiteStudent (lerarenopleiding) -
Muziek in de middeleeuwen, geestig gregoriaans en wereldse troubadours: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over muziek in de middeleeuwen, samen met meer context en concrete lestips.
Do re mi fa sol la si, we kennen ze allemaal. Maar hoe en wanneer zijn de notennamen eigenlijk ontstaan? Van …
Video -
Op ontdekkingstocht naar de beiaard van de Universiteitsbibliotheek te Leuven
Wist je dat de beiaard een Vlaamse uitvinding is (anno 1510!) en dat Leuven met vijf beiaarden tot de wereldwijde top behoort? Ontdek met je klas alles over dit enorme instrument tijdens een bezoek aan de bibliotheektoren. De beiaard in de …
Nascholing of activiteit -
Zangstonde
Niets zo leuk als samen zingen. Smeer je stembanden voor deze muzikale ontdekkingstocht langs de leukste (folk)meezingers.
Nascholing of activiteit