Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Toots Thielemans: Podcast over zijn carrière
Toots Thielemans heeft een immense invloed gehad op de geschiedenis van de popmuziek. We richten een blik op zijn ongelooflijke carrière.
AudioICT-coördinator -
De castraten: Podcast over de geschiedenis van castraatzangers
Auteur Daan Esch duikt in de fascinerende geschiedenis van de castraatzangers en de roemrijke, maar vaak ook tragische levens. Ook zijn boek Stem komt aan bod.
AudioICT-coördinator -
Uw land heeft u nodig: Luisterverhaal over WO I
De jonge William Jones wil zich bij het leger voegen om mee te strijden tegen het Ottomaanse en Oostenrijk-Hongaarse rijk. Eenmaal aan het front daalt zijn enthousiasme drastisch.
Men kan dit luisterverhaal gebruiken als inleiding of verwerking van …Audio (4)Leerkracht -
Vrouwen in de Griekse religieuze context: Podcastuitzending
In deze uitzending gaan Leen Bokken en Alec Verhaeren in gesprek over vrouwen binnen de Griekse religieuze context. Ze hebben het over de verschillende rollen die vrouwen konden invullen, maar ook over festivals - zoals de gekende Thesmophoria - …
Audio -
De beste farao was een vrouw, Hatsjepsoet: Vergeten Vrouwen
De beste farao was een vrouw: Hatsjepsoet, koningin van de Nijl (Vergeten Vrouwen)
Vergeten Vrouwen is een educatieve storytelling podcast over vrouwen uit de geschiedenis die machtige dingen hebben verwezenlijkt, maar die hun plek in de …
AudioAndere functie -
Loukianos' omgang met Homeros: Podcastuitzending
In deze podcast zet Yoran Joosten (Student, KU Leuven) het werk van de satirische Griekse auteur Loukianos uiteen. Hij heeft hierbij aandacht voor Loukianos' omgang met de figuur van Homeros en diens epen.
Deze podcast kan gebruikt worden als …
Audio -
De cultus van de Apisstier: Podcastuitzending
In deze podcast brengt Leen Bokken ons meer bij over de cultus van de Apisstier. In deze Egyptische dierencultus werd een uitzonderlijke stier geassocieerd met voorname goden als Apis en Ptah en werd hij zelfs gezien als het dierlijke equivalent …
Audio