Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Erfgoed: Audiovisueel materiaal voor secundair onderwijs
Wil je aan de slag met audiovisueel materiaal voor erfgoedlessen? Op Archief voor onderwijs vind je inspiratie rond erfgoed en STEM, erfgoed en Nederlands, erfgoed en burgerschap, erfgoed en historisch bewustzijn, iedereen erfgoedt & …
Video -
dynamoPROJECT: Praktijkvoorbeeld
In dit filmpje worden drie praktijkvoorbeelden getoond met getuigenissen van leerkrachten, leerlingen en experts over de meerwaarde om via dynamoPROJECT met een kunstenaar aan de slag te gaan in de klas. De mogelijkheden zijn eindeloos: Schakel …
Video -
Weetje van de week: Videopodcast
Playlist over het Weetje van de Week: actuele, wetenschappelijk weetjes in de vorm van een videopodcast. Elke week op vrijdag komt er een nieuwe podcast online.
VideoLeerkracht -
Als de wereld uit honderd mensen bestond ...
Als de wereldbevolking slechts honderd mensen zou hebben, hoe zou de samenleving er dan uitzien?
Een video met overzichtelijke statistieken over:
- bevolking per werelddeel;
- verdeling kapitaal;
- aantal mensen per wereldgodsdienst;
- bevolking per …
VideoLeerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Klimaatraad: Feiten vs. meningen
Joris Meys is statisticus, data-analist en bioloog. Hij was een tiener toen hij het eerste IPCC-klimaatrapport las. De voorspellingen daarin zijn ongeveer allemaal uitgekomen. Nu, bijna dertig jaar later, ligt er een nieuw rapport - een niet mis …
VideoAnder -
Politieke ongelijkheid: Meningen van jongeren
Jongeren aan het woord over wat politieke ongelijkheid voor hen betekent. Van de discussie over stemrecht/stemplicht, representatie van LGBTQIA in de politiek, stemrecht vanaf 16 jaar tot het voeren van een sociaal beleid om ongelijkheid terug te …
VideoStudent (lerarenopleiding) -
Sociale ongelijkheid: Mening van jongeren
Jongeren aan het woord over wat sociale ongelijkheid voor hen betekent. Van Black Lives Matter, politiegeweld en koloniale standbeelden tot de coronacrisis en ongelijke representatie in media.
Inhoud van dit filmpje:
- Intro (begin - 0.59)
- Wat betekent …
Video (3)Student (lerarenopleiding) -
StART with ART @Mu.ZEE
Geïnspireerd op de kunstwerken uit de collectie wil Mu.ZEE je triggeren om samen met je leerlingen te kijken naar kunst. Gebruik deze StART with ART als scheurkalender, pauze in je les, een zijsprong of als nieuwe invalshoek.
Wil je graag …
Video -
KLAAR over KLAAR
Korte video van KLAAR waarin uitgelegd wordt wat KLAAR is en wat KLAAR doet.
Je vindt deze video's op VRTNWS en op Het Archief voor Onderwijs.
Video