Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Maps.com: Kaarten over actuele onderwerpen
Maps.com verzamelt kaarten om de wereld beter te begrijpen. Ze prikkelen de verbeelding en bieden nieuwe perspectieven en horizonten aan.
WebsiteLeerkracht -
SchooVR: Maak zelf virtuele omgevingen
Website war je zelf VR-omgevingen kan bouwen of bestaande lessen kan zoeken en gebruiken in je eigen klas.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Wereldklanken: Muziek uit de hele wereld
Na vijf jaar werken als muziekleerkracht zette Elfriede haar loopbaan even op pauze en ging ze voor enkele maanden naar het buitenland. Haar doel: haar ogen openen voor de wereld.
Ze studeerde enkele maanden aan het International People's College in …
Website (5)Leerkracht -
Geteach: Interactieve kaarten vergelijken
Interactieve kaarttool waarmee je twee kaarten naast elkaar kunt bekijken. Je kan uit verschillende lagen kiezen om te vergelijken of verbanden te zoeken.
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
KLIMAX: Inspiratietool voor klimaateducatie
Wanneer en hoe treft klimaateducatie zijn doel en welke ingrediënten zijn daarvoor nodig? Hoe pak je klimaatlessen of -projecten (anders) aan? Haal er alles uit met de inspiratietool KLIMAX van Duurzaam Educatiepunt (Departement Omgeving).
Website -
Interactive explainers
Deze website bevat enkele innovatieve en interactieve animaties. Je vindt er onder meer info over:
- aardbevingen,
- astronomie,
- atmosfeer,
- beweging van de aarde,
- bouw van de aarde,
- Condroz,
- demografie,
- geologie,
- neerslag,
- optica, …
Website (4)Leerkracht -
HistoryMaps: Leer geschiedenis met visueel materiaal
De website ondersteunt het leren van geschiedenis door middel van interactieve 3D-kaarten, tijdlijnen, afbeeldingen en video's.
Op de interactieve kaart ontdek je waar en wanneer er iets gebeurde.
Website (6)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
Brainstorm WIPASOFT: Oefensite
Oefensite met oefeningen ondersteund door visual learning voor verschillende algemene vakken.
WebsiteAndere functie -
Leren denken met aardrijkskunde
De website bevat creatieve opdrachten om de leerlingen zelfstandig of in groep de leerstof te laten verwerken.
WebsiteLeerkracht -
Climate Challenge
Pak de klimaatproblematiek aan vanuit verschillende invalshoeken of thema's:
- klimaat
- klimaatverandering
- directe gevolgen
- gevolgen voor mens en natuur
- oplossingen
- energie
- wonen
- transport
- voeding
- out of the box
Website (6)Leerkracht -
Sterrenkids: Sterrenkunde en ruimtevaart voor kinderen
Deze Nederlandse website is een samenwerking tussen de Cosmos Sterrenwacht in Lattrop en Sonnenborgh: museum en sterrenwacht in Utrecht.
De leermiddelen op deze website zijn onderverdeeld in volgende thema's:
- zonnestelsel,
- aan de hemel,
- meten is …
Website (4)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Stairway to SDG
Stairway to SDG is een project dat zich richt op duurzame praktijken en gedrag.
In dit project willen we gedrag meten met betrekking tot de verschillende Sustainable Development Goals (SDG's). Verbonden met het morele principe dat iedereen …WebsiteLeerkracht