Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Contouren van EU-lidstaten: Combineeroefening
Herken en combineer de contouren van de Europese landen. Dit leermiddel is gebaseerd op Contouren van de EU-lidstaten: Spel van Europa Direct Provincie Antwerpen
Interactieve oefeningLeerkracht -
Wereldwaterdag@school 2024: Educatief pakket
In het kader van Wereldwaterdag@school op 22 maart 2024 ontwikkelde Goodplanet en Join For Water het educatieve project: 'Wip een tegel en laat het doordringen'
Ga met je klas aan de slag met het wateronderzoek. Onderzoek de speelplaats door een …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Neem je regio onder de loep: Inspiratieboekje
Met dit inspiratieboekje kruip je in de huid van een onderzoeker om de eigen streek te ontdekken. Met verschillende vragen, tips en opdrachten nodigt De Helix je uit om met een open en andere blik naar de omgeving te kijken.
In het boekje staan drie …
Downloadbaar lesmateriaal -
ZOO Science
ZOO Science zet de zoölogische expertise en wetenschappelijke werking van ZOO Antwerpen en ZOO Planckendael in de kijker. Het eigen zoölogisch onderzoekscentrum, het Antwerp ZOO Centre for Research and Conservation (CRC) voert toegepast …
Website -
ZOOschool website Planckendael
Op deze site van ZOO Planckendael vind je lespakketten, verhalen, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Planckendael voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
SchooVR: Maak zelf virtuele omgevingen
Website war je zelf VR-omgevingen kan bouwen of bestaande lessen kan zoeken en gebruiken in je eigen klas.
WebsiteLeerkracht, Ander -
PlayZone Europe: Tijdelijke expo
In het voorjaar van 2024 wordt België voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Mechelen organiseert een groots cultureel en maatschappelijk festival Construct Europe om dit voorzitterschap in de kijker te zetten.
In het kader van dit …tot
Nascholing of activiteit -
Kerncijfers van 2023: België en Europa
De Kerncijfers 2023, in de vorm van grafieken, kaarten en infographics, geven een duidelijk overzicht van de statistieken van Statbel en van wat er gebeurt in België, in de gewesten en in de gemeenten. In deze speciale editie, naar aanleiding …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Gent Gemapt
Gent Gemapt is een interactief platform dat plaatsen, historische kaarten en erfgoedcollecties van Gent met elkaar verbindt.
Met behulp van diverse tools kan je een kijkje nemen in het verleden van Gent. Zo kan je de kaart aanpassen met behulp …Website (3)Leerkracht -
HistoryMaps: Leer geschiedenis met visueel materiaal
De website ondersteunt het leren van geschiedenis door middel van interactieve 3D-kaarten, tijdlijnen, afbeeldingen en video's.
Op de interactieve kaart ontdek je waar en wanneer er iets gebeurde.
Website (6)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
SimCity BuildIt: Stadssimulatie
Wees een goede burgemeester van je stad en ontwerp een prachtige, levendige metropool. Elke beslissing over de groei van je stad is aan jou. Maak slimme keuzes om je inwoners tevreden te houden en je stad uit te breiden.
App of softwareLeerkracht -
Europese hoofdsteden: Uitlegvideo
Kennisclip waarin alle Europese landen en hoofdsteden overlopen worden. Daarnaast wordt de geografische ligging en de vlag van elk land getoond. Op het einde van de video worden er ook enkele ezelsbruggetjes aangereikt om een aantal hoofdsteden …
VideoLeerkracht