Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd …
Video -
Triënnale Brugge 2024: Inspiratiemap voor leerkrachten
Deze gratis bezoekerstool is gemaakt voor leerkrachten en bevat infofiches over de twaalf kunstenaars en de kunstwerken van Triënnale Brugge 2024. De inspiratiemap bevat:
- werkvormfiches die werkvormen voor verschillende leeftijden bundelen per …
Downloadbaar lesmateriaal -
Wereldwaterdag@school 2024: Educatief pakket
In het kader van Wereldwaterdag@school op 22 maart 2024 ontwikkelde Goodplanet en Join For Water het educatieve project: 'Wip een tegel en laat het doordringen'
Ga met je klas aan de slag met het wateronderzoek. Onderzoek de speelplaats door een …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
ZOOschool website Antwerpen
Op deze site van ZOO Antwerpen vind je lespakketten, verhalen, spelletjes, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Antwerpen voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Buiten leren in en met de natuur
Een sleutel tot duurzaam denken en handelen is de verbondenheid met de natuur. Deze kunnen we ontwikkelen bij leerlingen door o.a. in te zetten op buiten leren, door een combinatie van buitenles- en speelactiviteiten op school, spelen, hangen en …
Nascholing of activiteit -
Begeleiding op maat door MOS, duurzame scholen, straffe scholen
MOS ondersteunt scholen om duurzamer te worden. Samen leren we keuzes te maken voor de planeet, zodat er altijd genoeg is voor iedereen!
- Hoe werk je aan een duurzame, straffe school?
- MOS begeleidt je school in een traject op maat.
- We werken …
Aankondiging -
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander -
Natuurbetrokkenheid bij jongeren in het secundair onderwijs: Wetenschappelijk rapport en bevraging
UAntwerpen onderzocht in opdracht van Duurzaam Educatiepunt de wetenschappelijke literatuur over natuurbetrokkenheid in het secundair onderwijs. Het rapport gaat dieper in op de drempels en de hefbomen om jongeren meer te betrekken bij de natuur. …
Artikel -
dynamoPROJECT: Praktijkvoorbeeld
In dit filmpje worden drie praktijkvoorbeelden getoond met getuigenissen van leerkrachten, leerlingen en experts over de meerwaarde om via dynamoPROJECT met een kunstenaar aan de slag te gaan in de klas. De mogelijkheden zijn eindeloos: Schakel …
Video -
Probeer gratis onze STEM en educatieve robotica kits uit
Je krijgt, als leerkracht, gedurende twee weken een gratis proefperiode voor onze STEM en educatieve robotica kits.
Ga naar onze website voor meer informatie.
Fysiek materiaal -
Europese Unie: Kaart
Kaart van de Europese Unie, Nederlands (of in een andere Europese taal), in A4-formaat.
Per land vind je deze info: vlag, hoofdstad, oppervlakte, bevolking, munt.
Je kan deze kaart downloaden of bestellen.
Downloadbaar lesmateriaal