Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Translanguaging in groepswerk
Korte videoreportage over hoe je je leerlingen kan toelaten hun thuistaal in te zetten tijdens het groepswerk.
VideoPedagogisch begeleider -
CLIL Connect Conference: Save the date
Ontdek de kracht van verbinding in het onderwijs op de CLIL Connect Conference.
Ben jij een onderwijsprofessional of onderzoeker in CLIL en meertalig onderwijs? Dan is dit jouw kans om te verbinden, leren en groeien. Van de Noordzee tot de …tot
Nascholing of activiteitLeerkracht -
Nieuwe educatieve avonturen in De Vroente
In De Vroente, Duurzaam Educatiepunt van het Departement Omgeving, heeft het aanbod van educatieve programma’s voor het kleuter-, lager en secundair onderwijs een volledige make-over ondergaan.
De programma's zijn ontworpen om leerlingen actief …
AankondigingNieuw -
Het versterken van de Pedagogical Content Knowledge in PAV: PCK-module voor student-leraren en leraren
Project Algemene Vakken (PAV) is een complex vak om te onderwijzen. Het is een geïntegreerd vak dat inhouden uit volgende uiteenlopende disciplines combineert:
- Nederlands,
- wiskunde,
- natuurwetenschappen m.i.v. STEM, …
Downloadbaar lesmateriaal -
Triënnale Brugge 2024: Inspiratiemap voor leerkrachten
Deze gratis bezoekerstool is gemaakt voor leerkrachten en bevat infofiches over de twaalf kunstenaars en de kunstwerken van Triënnale Brugge 2024. De inspiratiemap bevat:
- werkvormfiches die werkvormen voor verschillende leeftijden bundelen per …
Downloadbaar lesmateriaal -
Thuis in Erfgoed: Audiovisueel materiaal
FARO maakte in kader van Erfgoeddag 2024 een audiovisuele collectie aan rond het jaarthema Thuis op Het Archief voor Onderwijs. Hierin bekijken we in zes delen hoe een thuisgevoel vorm krijgt: in de wijk, in taal en in verschillende …
Video -
De Wase Archeologiekoffer
In de Wase Archeologiekoffer zitten archeologische vondsten (of ensembles) van de steentijd tot de middeleeuwen. Deze vondsten zijn verbonden aan opgravingen uit het Waasland en geven de leerlingen inzichten op het vlak van politiek, religie, …
Fysiek materiaal -
Bingo Mondial
Rollenspel over de ongelijke verdeling van macht en middelen.
In Bingo Mondial kruipen de spelers in de huid van verschillende personages die verschillende achtergronden en kenmerken hebben. Tijdens het spel leren de spelers met behulp van een grote …
tot
Nascholing of activiteit -
Wereldwaterdag@school 2024: Educatief pakket
In het kader van Wereldwaterdag@school op 22 maart 2024 ontwikkelde Goodplanet en Join For Water het educatieve project: 'Wip een tegel en laat het doordringen'
Ga met je klas aan de slag met het wateronderzoek. Onderzoek de speelplaats door een …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
Neem je regio onder de loep: Inspiratieboekje
Met dit inspiratieboekje kruip je in de huid van een onderzoeker om de eigen streek te ontdekken. Met verschillende vragen, tips en opdrachten nodigt De Helix je uit om met een open en andere blik naar de omgeving te kijken.
In het boekje staan drie …
Downloadbaar lesmateriaal -
ZOO Science
ZOO Science zet de zoölogische expertise en wetenschappelijke werking van ZOO Antwerpen en ZOO Planckendael in de kijker. Het eigen zoölogisch onderzoekscentrum, het Antwerp ZOO Centre for Research and Conservation (CRC) voert toegepast …
Website