Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Zentangle: Lesidee rond patronen
Zentangle is een tekentechniek waarbij je werkt aan je concentratie, persoonlijk welzijn en creativiteit. Het is een andere tekentechniek dan doodlen. Zentangles lijken vaak ingewikkeld maar zijn eigenlijk eenvoudig te tekenen door bepaalde vormen …
Downloadbaar lesmateriaal (42)Leerkracht -
Kijken en luisteren door de vensters van de Canon van Vlaanderen
In de Canon van Vlaanderen vind je inspiratie en materiaal om specifieke topics aan te snijden. Wil je daar nog een extra laagje beeld en geluid aan toevoegen, bekijk dan de audiovisuele collecties en opdrachten op Het Archief voor Onderwijs. Daar …
Artikel -
Ontrafel mysterieuze sporen: Stappenplan
Een stappenplan bij de zoektocht Ontrafel mysterieuze sporen.
Wil je met je klas Ontrafel mysterieuze sporen komen ontdekken met de klas? Dan is het stappenplan een handig hulpmiddel om je klasbezoek aan het Erfgoedcentrum (Erfgoedsite Ename) …
Downloadbaar lesmateriaal -
De werkvormen van beeld: Visueel overzicht
Dit is een zelfgemaakte bundel met een overzicht van de verschillende werkvormen van beeld die visueel worden uitgelegd. De werkvormen worden onderverdeeld in twee categorieën: vlakke technieken en ruimtelijke technieken.
De werkvormen die binnen …
Downloadbaar lesmateriaal (21)Leerkracht -
De bouwstenen van beeld: Visueel overzicht
Dit is een zelfgemaakte bundel met een overzicht van de verschillende bouwstenen van beeld die visueel worden uitgelegd. Het gaat dus dieper in op volgende aspecten: vorm, lijn, kleur, ruimte, textuur, licht en compositie.
Downloadbaar lesmateriaal (49)Leerkracht -
Oorlog in Oekraïne: Lesidee
Een les i.v.m. de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. De situatie wordt gekaderd en leerlingen krijgen bronnen en filmpjes om meer achtergrondinformatie te hebben over de oorlog.
De inleiding leidt een klasgesprek in.
Downloadbaar lesmateriaal (25)Leerkracht -
Herhalingsoefeningen jaarleerstof
Herhalingsoefeningen over de volgende onderwerpen:
- ontbinden in factoren;
- gelijkvormigheid,
- evenredigheden,
- eigenschappen van vlakke figuren;
- cirkeldiagram,
- vraagstukken.
Downloadbaar lesmateriaal (81)Leerkracht -
Topo Europe: Lesfiche
Dit leermiddel helpt je op weg om aan de slag te gaan met de app Topo Europa: Spel over topografie
Je vindt er volgende zaken in terug:
- doelgroep;
- vakgebied;
- prijs;
- doelstellingen;
- omschrijving;
- lesideeën;
- tips; …
Downloadbaar lesmateriaal (5)Leerkracht