Sleutelcompetentie: ondernemingszin
Het eerste aspect van deze sleutelcompetentie, het ontwikkelen van initiatief en het omzetten van ideeën in daden door creativiteit, het nemen van risico’s en projectbeheer, is een zeer brede en transversale competentie die ook buiten een economische context een rol speelt. Daaraan werden ambitie en loopbaancompetenties toegevoegd. Die leggen de nadruk op het (ver)kennen van de eigen talenten met het oog op goede, positieve keuzes maken en zelfsturing.
Alle bouwstenen van deze competentie zijn transversaal; ze worden best gerealiseerd binnen meerdere wetenschapsgebieden en over verschillende domeinen heen. Het is daarbij belangrijk om het begrip ondernemen ruim genoeg te zien (bv. cultureel, maatschappelijk of economisch).
Zorgen voor creatief denkproces
Ten eerste moeten leerlingen opportuniteiten zien en verkennen met behulp van een creatief denkproces. Het detecteren en identificeren van opportuniteiten, het afbakenen van een uitdaging en het bedenken van ideeën (bijvoorbeeld via brainstormtechnieken) zijn een eerste stap in het creatief denkproces.
Ideeën realiseren
Een andere bouwsteen in deze sleutelcompetentie is de uitvoerbaarheid van ideeën onderzoeken, het inzetten van middelen tegenover doelstellingen afwegen en het gekozen idee stapsgewijs realiseren. Leerlingen hebben voor een efficiënte uitvoering competenties nodig zoals planningstechnieken, leidinggeven, teamwerking en methodes om conflicten op te lossen. Interactie met anderen kan bijdragen tot het ontdekken van eigen talenten en die van medeleerlingen. Het beheren van de beschikbare middelen is hierbij een belangrijk element.
Studiekeuze en loopbaanontwikkeling
Ten slotte komt ook (duurzame) keuzes maken, rekening houdend met gevolgen op korte en lange termijn, onder de aandacht. Voor de eerste graad ligt de focus op het maken van persoonlijke keuzes. Jongeren maken keuzes op basis van rationele, emotionele of intuïtieve criteria. Ze hebben nood aan ondersteuning om onderbouwde keuzes te maken. Het bewust afwegen van alternatieven op basis van (aangereikte) criteria kan gevolgen hebben op korte termijn maar ook op lange termijn. Bijvoorbeeld over studiekeuze maar ook over loopbaanontwikkeling op langere termijn.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
'k Blijf staan: Bordspel rond nieuwe autoriteit
Het bordspel 'k Blijf staan is een educatief hulpmiddel dat is gemaakt met als doel jongeren, ouders, leraren en hulpverleners vertrouwd te maken met de principes van nieuwe autoriteit. Deze benadering legt de nadruk op een vernieuwende houding ten …
Fysiek materiaalAndere functie -
Arcade: Werking van spelconsoles
In Arcade onderzoeken de leerlingen de werking van spelconsoles door een blik te werpen op de evolutie en ontdekken ze hoe het gegevensverwerkend proces wordt uitgevoerd door de hardware. Ze maken kennis met bits en bytes en doen een …
Fysiek materiaal -
Het abc van xyz - Explobots
In Het abc van xyz onderzoeken de leerlingen de geheimen van het 3D-printen. Ze ontdekken hoe je coördinaten kan bepalen in de derde dimensie en hoe navigatiesystemen werken.
De leerlingen zetten hun eerste stappen in de wereld van het technisch …Fysiek materiaal -
Plaatjes draaien - Explobots
In Plaatjes draaien vertrekken de leerlingen van de behoefte om muziek te luisteren en te maken. Ze bestuderen geluidsgolven en nemen een blik op het verleden van geluidsdragers en de bijhorende muziekspelers. Hierdoor leren ze verschillende …
Fysiek materiaal -
De elementen van Plato - Explobots
De Griekse filosoof Plato dacht dat de hele wereld was opgebouwd uit aarde, water, vuur, lucht en ether en dat deze bestonden uit hele kleine bouwsteentjes in de vorm van 5 regelmatige veelvlakken.
In het project De elementen van Plato …Fysiek materiaal -
Computerboekhouden met Octopus
Dit handboek is een vlotte, hands-on onderdompeling in de mogelijkheden van het onlinepakket Octopus Internetboekhouden. In een eenvoudige starterscase leert u snel en helder de basistransacties verwerken. Dan wacht een uitdagende case, uit het …
Fysiek materiaal -
Bioscoop: Technische geschiedenis - Explobots
In Bioscoop bekijken de leerlingen de technische geschiedenis van de bioscoop (projecties, fotografie en film). Vertrekkende van deze geschiedenis maken de leerlingen een camera obscura die ze stap voor stap optimaliseren zodat hij ook dienst …
Fysiek materiaal -
Aangenaam: Techniek - Explobots
In Aangenaam maken de leerlingen kennis met het vak techniek, met de Explobots en de vijf ervaringsgebieden. Het project is ontwikkeld voor scholen die meerdere projecten van Explobots gebruiken en als project om het schooljaar de starten. …
Fysiek materiaal -
321 lift-off - Explobots
In 321 lift-off ontdekken de leerlingen aan de hand van een aantal uitdagingen hoe het mogelijk is om iets te laten zweven en hoe energie kan worden ingezet om iets te laten vliegen. Hierbij bestuderen ze hoe verschillende vliegende transportmiddelen …
Fysiek materiaal -
Botsbots: Elektriciteit - Explobots
In Botsbots vertrekken de leerlingen vanuit de behoefte aan spelen in onze maatschappij en ontwikkelen ze via technische vaardigheden een speelgoedrobotje dat kan ingezet worden in een gezelschapsspel waar de verschillende robotjes tegen elkaar …
Fysiek materiaal -
Proper en gezond
In Proper en gezond maken de leerlingen kennis met de verschillende soorten ziektekiemen, antibiotica, vaccins en ons immuunsysteem. Ze leren hoe verzorgingsproducten en schoonmaakproducten ons kunnen beschermen tegen ziektekiemen. …
Fysiek materiaal (3) -
Puffen of rillen
In Puffen of rillen vertrekken de leerlingen van de klimaatverandering als probleemstelling, maken ze experimenteel kennis met het broeikaseffect en bestuderen ze een paar statistieken. Ze worden aangezet om na te denken over welke ontwerpen en …
Fysiek materiaal